هگزامیتا و اسپیرونوکلئوس
متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید
هگزامیتا و اسپیرونوکلئوس
اعضای خانواده دیپلومونادیده معمولا در دستگاه گوارش و مایعات خون و بدن مهره داران(ماهی ها، دوزیستان ، پرندگان و پستانداران) دیده میشوند.بعضی از ان ها در روی سطح بدن و ابششها زندگی می کنند.
چرخه زندگی مستقیم دارند .
انتشار جغرافیایی و دامنه میزبانی
دامنه وسیع میزبانی و انتشار جغرافیایی
در ماهیان پرورشی، وحشی و آکواریومی در دمای بالا، معتدل و پایین هستند.
در ماهیان خاویاری،مارماهیان،کپورماهیان،ازادماهیان،سوف ماهیان و.. هستند.
در شمال امریکا، اروپا و اسیا
بیش تر در اب شیرین ولی در اب شور هم گزارش شده است(برکر،1977 و بوچمن،1995).
بیشتر در مرحله فینگرلینگ، اما در مراحل اسمولت هم دیده میشوند.
معمولا به شکل تک گیر است و در ماهیان وحشی کم تر است.(الیسون1963، برکر،1977)
.
به عنوان انگل دیسکس گفته می شود از انجا که در این ماهی بسیار یافت می شود.(گرتزک،1988)
اسپیرونوکلیوس باعث بیماری در ازاد ماهیان در پرورش در قفس می شود.
این بیماری به کرات در ماهیان کوی خیلی جوان و ماهی طلایی کوچک رخ می دهد و مرگ و میر زیادی دارد ولی به ندرت در ماهیان پیر رخ می دهدو
اسپیرونوکلئوس به طور تیپیک در ماهیان زینتی ( سیچلاید، لوچ دلقک، ماهیان لابرینتی و ...) یافت می شود، در حالی که هگزامیتا سالمونیس در ازاد ماهیان اب شیرین و دریازی بروز می کند.
مورفولوژی
- اعضای راسته دیپلومونادیده دارای ارگانل های زوج وتقارن دو طرفی هستند(لیی،1985).
- به طور کلی هگزامیتادارای بدن کشیده تا گرد و هسته گرد است،در حالی که بدن گلابی شکل و هسته کشیده مشخصه اسپیرونوکلیوس می باشد.(بکر،1977)
- هم چنین از نظر تازک ها در اسپیرو نوکلیوس محل شروع دو تاژک ان از بین
هسته است در صورتی که در هگزامیتا در سطح هسته می باشد(بروگلوره و
لیی،2000).
حداقل 20 گونه هگزامیتا و 10 گونه اسپیرونوکلیوس وجوددارد(ویکرمن،1990)
انگل تک یاخته کوچکی است که حدود 7-12 میکرومتر است و اغلب هم اندازه اسپرم ماهی نر است.
حالت متقارن دارند و در هر طرف هسته و 4 تاژک وجود دارد که 3 تا قدامی و یکی خلفی است. 6تاژک قدامی برای حرکت هستند و 2 تاژک خلفی به عنوان تاژک ازاد خلفی می باشند.(لیی،1985)
طول تاژک ها به 1.5 – 2 برابر طول بدن است.
هسته هگزامیتا تخم مرغی یا گرد شکل است و در قسمت میانی است در حالی که در اسپیرونوکلئوس گلابی شکل و در نزدیک انتهای قدامی است.(بروگروله،1973)
دیپلوموناد تیپیک-سایز 5 تا 20 میکرومتر،8 عدد تاژک که 3 جفت قدامی و یک جفت خلفی است،شکل گلابی شکل تا تخم مرغی شکل بدن(هوفمن و مایر،1974)
Spironucleus vortens, a diplomonad flagellate from the intestine of a freshwater angelfish, 1000X. Courtesy of Dr. Sarah Poynton
Trophozoites (light microscope) of Spironucleus from the blood of an experimentally infected chinook salmon (× 1000) (Guo and Woo(
Spironucleus sp. In the gut of farmed rainbow trout. Notice flagella.phase contrast
چرخه زندگی
تروفوزوایت هگزامیتا به شکل خارج سلولی در لومن روده ، اندام ها ی داخلی یا در جراحات در سطح بدن هستند.(نیگرلی و هافتر،1947)
عفونت به نظر می رسد بیشتر از طریق هضم کیست ها یا تروفوزوایت است، هرچند راه الودگی از مخرج هم ذکر شده است.(موره،1922)
در الودگی روده ای کیست و تروفوزوایت با مدفوع دفع می شود.
ارتباط میزبان- انگل
- الودگی روده ای :تروفوزوایت ها در لومن روده دیده می شوند، در حالی که کیست معمولا دیده نمی شود.معمولا در ابتدای روده و قسمت پیلور هستندو گاهی در کیسه صفرا و رکتوم هم هستند.در الودگی های شدید ممکن است در کل لوله گوارش باشند(موره،1922)
- الودگی سیستمیک:در کپور ماهیان گزارش شده است،1974) ودر مارماهیان(اینز،1979) ودر ازاد ماهیان (مو ، 1990 و در ماهیان اکواریومی اب شیرین گرمابی(بکر،1977)
- در این حالت تروفوزوایت ها در خون، کیسه صفرا،قلب،کلیه،کبد،طحال،چشم، مغز،ماهیچه،مزانترومحوطه شکمی وجود دارد.
- تهاجم به بافت روده،تغییرات نکروتیک و جراحات در روده راه را برای ورود به خون و سپس اندام های دیگر فراهم می کند.(مولنار،1974)
- انگل انزیم های لیز کننده بافت ترشح می کند که از عوامل بیماری زای انگل است.
- پروتیازتولیدی باعث انمی و جراحات اندام ها ی داخلی و اولسرهای بزرگ در سطح بدن می شود.
علایم بالینی و پاتولوژی
معمولاالودگی مزمن است با تعداد انگل کم ، ولی در الودگی شدیدعلایم بروز می کند.
بی اشتهایی به تدریج رخ می دهد،کاهش وزن،ضعف،شنای چرخشی، اسیت، انمی،اگزوفتالمی و تیرگی رنگ دیده می شود(موره،1922)
مدفوع طویل و نخی شکل از مقعد اویزان می شود و اولین ماهیان بیمار خودشان را از گروه جدا
می کند.
ماهی به شدت لاغر شده و سرش بزرگ و بدنش باریک می شود ، شکمش هم گود می افتد.
به این حالت سرسنجاقی می گویند ودر بسیاری موارد ماهیان جوان بدون هیچ علامت خارجی در اثر عفونت سنگین میمیرندو فقط رفتار ماهی ها و مدفوع باریک و نخی بیانگر بیماری ماهی است.اغلب عفونت ثانویه باکتریایی دارد که باید درمان شود.
در ماهیان سیچلاید باعث سوراخ در سر می شود ولی این عامل تنها برای این بیماری نیست.
- Salmonis:
در این علایم اسیت،انتریت،افزایش موکوس دیده می شود.گاهی حتی خون ریزی در روده و انتریت کاتارال می دهد(سانو1970)
مرگ و میر در قزل الای رنگین کمان جوان از متوسط تا بسیار شدید بوده است(فرگوسن،1979)
ماهیان اکواریومی دارای موکوس زرد در روده ، انتریت و التهاب کیسه صفرا دیده شده اند(مولنار،1974)
در حالت سیستمیک ممکن است شکم سوراخ شود و التهاب مزمن در اندام های داخلی ، اتروفی لوله های ادراری، نکروز کلیه دید ه می شود که بیشتر در شرایط ضعیف و در استرس رخ می دهد.
استرس، غذای نامناسب( مانند قلب گاو)یا بیماری اصلی ترین اغاز کننده این عفونت میباشد به طوری که انگل اغلب در مقدار کم در روده های ماهیان سالم رخ میدهد.
اغلب با عفونت های باکتریایی یا کرم کاپیلاریا در ماهی انجل رخ میدهد.این انگل اغلب در روده رخ می دهد اما در عفونت های پیشرفته اندام های دیگر را هم درگیر میکند.
اسپیرونوکلئوس گاهی با بیماری سوراخ در سر مرتبط است که به خط جانبی اسیب میرساندو مرگ و میر دسته جمعی می دهد.
Photo Image by: J. Leagas Photo Image By: Ardan. (Hexamita)
Gregory C. Paull*, R. A. Matthews
Liver of farmed Atlantic salmon with Spironucleus salmonitica. necrosis and granulomatous response throughout the organ.
Spironucleus salmonitica in farmed Atlantic salmon; necrosis and granulomatous inflamation throughout the kidney.
A large ulcer on the body surface of Atlantic salmon experimentally infected with Spironucleus barkhanus (from Guo and Woo, 2004a; courtesy of Diseases of Aquatic Organisms).
Unilateral exophthalmia in Atlantic salmon experimentally infected with Spironucleus barkhanus
(from Guo and Woo, 2004a; courtesy of Diseases of Aquatic Organisms
Large nodules in the liver (a) and globulated spleen (b) in Atlantic salmon experimentally infected with Spironucleus barkhanus (from Guo and Woo, 2004b; courtesy of Diseases of Aquatic Organisms).
تشخیص
ازمایش مدفوع برای حضور تروفوزایت ها ولی چون در قدام روده است اکثرا،نکروپسی برای شدت الودگی بهتر است که اغلب مشخص کننده یک روده با محتویات ابکی وکیسه صفرای سبز روشن ابکی و متورم است.
میزان ان مهم است چون عفونت تحت بالینی هم دارد.
برای میزان الودگی از روش زیر میکروسکوپ:(ترجیحا معطوف به 1 تا 3 سانتی متر اخر روده است)
1- 1 تا 5 عدد – بدون درمان
2-حدود 5 تا 15 عدد- بدون درمان تا زمانی که علایم ضعف سلامت دیده نشده است.
3-بین 15 تا 30 عدد- درمان نیاز است.
4-بین 30 تا 100 عدد- عفونت بسیار شدید و درمان ضروری
البته با تو جه به گونه ماهی پروتوکل تغییر هم میکند.هم چنین اندام های داخلی،خون
،ماهیچه و . برای عفونت سیستمیک ازمایش گردد.
تهیه اسمیرمرطوب از پوست،مدفوع و محوطه شکم :تروفوزوایت فعال،با حرکت شنای سریع
هیستوپاتولوژی:دیدن انگل در مقاطع
- گسترش مرطوب دیپلوموناد
Purulent epicarditis caused by Spironucleus salmonicida in farmed Atlantic salmon (b)Histological section of ventricle of the same heart .low power
Spironucleus sp. In the gut of farmed Chinook salmon.bar=20 micro meter
Liver abscess of farmed Atlantic salmon filled with Spironucleus salmonicida.
درمان
مترونیدازول موثرترین دارو است( هم در اب و هم در غذا)، اما تعدادی انگل مقاوم وجود داردکه درمان باید تکرار شودیا باید مقدار ان را 50 تا 100 درصد افزایش داد.دما بالاتر (
بیش از 30-35)به گونه هایی مانند دیسکس که چنین دماهایی را تحمل میکند کمک میکند.
حمام طولانی مدت:500-700 میلی گرم در 100 لیتر اببه مدت 2 تا 3 روز ،متعاقب ان اب تعویض شود.
در غذا:500 میلی گرم تا 1 گرم در صد گرم غدای ماهی برای 5 روز
علت عفونت ممکن است کیفیت نامطلوب اب، سوتغذیه یا دیگر انگل ها باشدکه ابتدا باید به انها پرداخته شود.
تجویز همزمان داروی ضد باکتریایی مثل نیفورپرینول در بسیاری موارد
ماهیان جوان پرورشی را با افزودن مترونیداززول(یک گرم در 100 گرم غذای ماهی) به مدت 5 روز در برخی موارد موثر
کریپتوبیا(تریپانوپلاسما)
گونه ها پاتوژن خونی
Cryptobia(trypanoplasma) bullock(in flatfishes)
Cryptobia(trypanoplasma) salmositica(in salmonids)
Cryptobia(trypanoplasma) borreli(in cyprinids)
:گونه ها پاتوژن غیر خونی
Cryptobia(Cryptobia) iubilans in the digestive tract
Cryptobia(Cryptobia) branchialis or the gills.
انتشار جغرافیایی و دامنه میزبانی
حدود 10 گونه دارد.
باعث بیماری در بسیاری از گونه های اب شیرین و شور
از پاتوزن های ضعیف هستند.(نوگا)
ممکن است روی سطح بدن ، در ابشش(انگل خارجی) در سیستم گوارش یا در خون .(انگل داخلی) باشد.
گسترش جهانی دارد وحداقل 52 گونه دارد.(بکر،1970)
(Cryptobia branchialisگونه کریپتوبیا برانشیالیس :)
انگل تک یاخته خارجی با شنای ازاد است.
این انگل روی ابشش ها است و به ان ها اسیب می رساند ، با این حال انگل شایع ماهیان اکواریومی نیست.
اغلب در ماهیان صید شده وحشی مانند لوریکاریده یا سیچلیده ، در نتیجه استرس ، الودگی یا مدیریت ضعف با این انگل مواجه می شویم .بنابراین اغلب با عفونت های باکتریایی و انگلی رخ می دهد.
:Cryptobia iubilanc(کریپتوبیاایوبیلانس
انگل تک یاخته داخلی با شنای ازاد است.
در سیچلاید ماهیان (هریکتیس،سیکلازوماو..) رخ می دهد .
Cryptobia(Trypanoplasma) salmositicaگونه کریپتوبیا(تریپانوپلاسما)
بار اول از سالمون کوهو گزارش شده است.(کتس،1951)
در همه گونه های سالمون اطلس وجود دارد.
از گلبول قرمز کشیده تر است.
معمولا به شکل غیر مستقیم توسط زالو منتقل می شود.
مورفولوژی
گونه کریپتوبیا برانشیالیس:
شبیه ایکتیوپودا است ، اما دو برابر ان و طویلتر است و حرکت امیبی شکل دارد و توسط تاژک خود به ابشش می چسبد.(نوگا)
حدود 12-22 میکرومتر طول و 3-4 میکرومتر عرض ان است و به شکل قطره ای است.
گونه کریپتوبیا ایوبیلانس:
انگل بسیار کوچک و فاقد حرکات شنای چرخشی است.
Cryptobia. diagram with key characteristic :10-20 . 3-6 micro meter
Plemorphic shape, two flagella(one directed anteriorly and the other directed posteriorly)
Drawing of a free-swimming Cryptobia iubilans: note the short prominent rostrum (R), slender cytopharynx (Cp), Golgi complex (G),anterior flagellum (AFl), recurrent flagellum (RFl) and kinetoplast (K) (from Nohynkova, 1984a; courtesy of Protistologica
Attenuated (vaccine) strain of Cryptobia salmositica (light microscope; × 1150) (from Woo, 2003; courtesy of Journal of Fish Diseases).
علایم بالینی
گونه کریپتوبیا برانشیالیس(عفونت کریپتوبیای ابشش=کریپتوبیوزیس)
ماهی ها بی حال و بی حرکت هستند، در سطح آب قرار می گیرند و دچار مشکلات تنفسی می شوند.در نهایت لاغر می شوندو می میرند.ماهیان سیچلاید مالاوی نوارهای مشخص (بیماری نوار سیاه) در سطح پوست نشان می دهند.این ماهی به طور مشخص سرپوش ابششی خود را به بستر میمالند.
گونه کریپتوبیا ایوبیلانس:
در مراحل اولیه ، اغلب در روده و کیسه صفرای ماهی یافت می شود، اما در عفونت های شدید در سایر اندام های داخلی و حفره بطنی یافت می شوند وممکن است به عفونت باکتریایی ثانویه مبتلا شود و گاهی سوراخ در سر پیدا می شود .ماهی مبتلا بی حال و بی حرکت شده و شکم متورم و پر از مایع و در نهایت ماهی می میرد.
کریپتوبیا سالمونیسیتیکا:
با تقسیم دوتایی طولی تکثیر میشود.
بعد از الودگی سریع در خون یافت میشود.
ماهی ها در کف استخر میمانند.دچار انمی میکروسیتیک هیپوکرومیک می شوند.بی اشتهایی،اگزوفتالمی،ادمای عمومی،اسیت،هپاتومگالی و اسپلینومگالی دارند.
Dorsal view of obvious exophthalmia in a rainbow trout experimentally infected with Cryptobia salmositica (from Woo and Poynton,
1995; courtesy of CABI, Wallingford, UK).
Dorsal view of obvious exophthalmia in a rainbow trout experimentally infected with Cryptobia salmositica (from Woo and Poynton,
1995; courtesy of CABI, Wallingford, UK).
Black Stripe' Syndrome, caused by Cryptobia branchialis on the gills
Bassleer, G., 1997
Color guide of tropical fish diseases: on freshwater fish.
تشخیص
گسترش مرطوب از ابشش
هیستوپاتولوژی ابشش
تست های ایمونولوژیکی و سرولوژی
Wet mount of Cryptobia eilatica from the gills of European sea bass. Note the two flagella(arrows), directed anteriorly and posteriorly.
Histological section of two cryptobids from striped bass attached to gill secondary lamella by their recurrent flagellum(F), H and E(noga)
Cryptobia salmositica in blood smear from Chinook salmon Erythrocytes are red .parasites are blue.Diff Quick stain
bar=20 micro meter
Large numbers of Cryptobia branchialis (scanning electron microscope) attached to gill filaments of a naturally infected tilapia (from Kuperman et al., 2002; courtesy of the late Dr B.I. Kuperman).
Histological section of gill lamellae of a naturally infected tilapia to show hypertrophied gill epithelial cells with a large number of Cryptobia branchialis (from Kuperman et al., 2002; courtesy of the
late Dr B.I. Kuperman).
Cryptobia branchialis (transmission electron microscope) to show attachment of parasite recurrent flagellum to cell membrane of gill epithelium (from Kuperman et al., 2002; courtesy of the late
Dr B.I. Kuperman).
درمان
گونه کریپتوبیا برانشیالیس
: درمان تکی با یک میلی لیتر در 100 لیتر به مدت 2 روزFMC
فرمالین:
حمام کوتاه مدت:0/125 تا 0/25 میلی لیتر در لیتر اب -30 تا 60 دقیقه
حمام طولانی مدت:1 تا 2 میلی در 100 لیتر اب- 12تا 48 ساعت(زیر 12 درجه سانتی گراد استفاده نشود)
دیمینازن دی استورات: یک گرم در 100 لیتر برای 2 روز
گونه کریپتوبیا ایوبیلانس:
مترونیدازول و نیفروپرینول یا اکسی تتراسایکلین
درمان با دیمینازن دی استورات کمک کننده است.
تتراهایمنا
انتشار جغرافیایی ودامنه میزبانی
- مژه داری با شنای ازاد است ولی بعضی گونه های ان پاتوژن های به شدت کشنده میباشد.
- از گونه های بسیار کشنده است Tetrahymena corlissi
این گونه بیماری را هم ماهی ها و هم دوزیستان ایجاد میکند.این گونه باعث بیماری در بسیاری گونه ها مثل گوپی ، سیچلایدها، تتراها دچار مشکل می شوند.(نوگا)
تعدادی از این انگل ها به طور دائم در اکواریوم یا روی ماهی ها وجود دارند.اما فقط زمانی در ماهیان عفونت ایجاد می کنند که ماهی ها از استرس یا عفونت باکتریایی (برای مثال کولکوناریس)یااکواریوم الوده رنج ببرند.تتراهایمنا به وفور در جراحت سر و بافت های تخریب شده ماهی در حال مرگ و مرده یافت می شود.
این انگل در ماهی گوپی به وفور یافت می شود، به همین سبب بیماری گوپی میگویند.با این حال عنوانی گمراه کننده است، چون ماهیان گوپی اغلب از طریق عفونت باکتریایی(فلاووباکتریوم)و انگلی (کرم ابششی و پوستی )مبتلا می شوند.
مورفولوژی
گلابی شکل و دارای ردیف های مژکی است.اندازه ان حدود 20 تا 30 میکرومتر است .این انگل به شیلودونلا شبیه است ولی با حرکت سریع رو به جلو با حرکات شنای چرخشی در زیر میکروسکوپ به راحتی شناسایی می شود.
Tetrahymena diagram with key characteristic size(30-60 . 50-100 mico meter). pyriform or radially symmetrical, ovoid body , distributed cilia, long caudal cilium(some species)
